در کتب و منابع علمی گرده را به عنوان یک غذای خارقالعاده با ارزش غذایی زیاد، تامین کننده سلامتی و یا غذای سلامتی ذکر کردهاند و در ادبیات عوام گرده در بدن انسان تاثیر شگفتانگیزی داشته و از جمله باعث تجدید قدرت جوانی و افزایش نیروی جنسی در مردها میشود و به عنوان منبع غنی از ویتامینها و اسیدهای آمینه مشهور است.
بطورکلی باید توجه داشت که جمعآوری گرده برای مصارف انسانی باید طوری دقیق انجام گیرد که کاملاً عاری از مواد خارجی و زائد باشد و از مصرف و جمعآوری گردههایی که از مناطق آلوده به آفتکشها تهیه شده است باید خودداری شود. تعدادی از گیاهان شناخته شدهاند که منابع تولید گرده سمی هستند و باید از مصرف گرده آنها اجتناب نمود. گردهای که شروع به تخمیر کند نیز قابل استفاده نیست، همچنین در بعضی افراد ممکن است پس از مصرف گرده، واکنشهای آلرژیک بروز کند.
مصارف غذایی گرده
گرده با غذاهای معمول مورد استفاده انسان قابل مقایسه نمیباشد، زیرا به غیر از اینکه منبع غنی از پروتئین است دارای تمام ترکیبات ضروری مانند کربوئیدراتها، چربیها،مواد معدنی و ویتامینهای مورد نیاز برای یک رژیم غذایی کامل میباشد و در مقایسه با گوشت بدون چربی ۵ تا ۶ برابر اسید آمینه بیشتر دارد. ترکیبات شیمیایی آن در گونههای گیاهی با یکدیگر فرق میکند. گردههای جمعآوری شده از چند گیاه مختلف ارزش غذایی بیشتری دارند. زیرا دارای تمام ترکیبات مورد نیاز برای یک جیره غذایی کامل در انسان میباشد.
گرده در رژیم غذایی انسان به تنهایی و با مخلوط با عسل مورد استفاده قرار گرفته است. مقدار مصرف آن حداکثر ۲-۳ گرم یا یک قاشق چایخوری مخلوط عسل و گرده به نسبت دو قسمت عسل و یک قسمت گرده میباشد.
برای مصرف گرده به عنوان مکمل غذایی باید ابتدا مصرف آن را با یک مقدار کم شرع کرد تا میزان حساسیت به آن تعیین گردد.
فرآوردهای غذایی دانه گرده در سایر کشورها برای مصارف انسانی به شکلهای متنوعی مانند مایع(همراه با عسل)،کپسول، آبنبات و شکلات به بازار عرضه شدهاند.
مصارف دارویی گرده
محققین برای تعیین اثرات دارویی گرده بر روی بعضی از بیماریها آزمایشهای انجام دادهاند.
وجود هورمونهای تحریک کننده جنسی در گرده ثابت شده است و به عنوان یک تقویت کننده عمومی برای درمان بعضی از بیماریها در تعدادی از کلینیکها و بیمارستانهای اروپا و آسیای شرقی مورد استفاده قرار گرفته است.
بعضی از محققان معتقدند که مصرف گرده برای سلامتی غدد پروستات مؤثر است همچنین گرده در درمان بیماریهای عصبی مؤثر میباشد، افرادی که به مدت یک هفته از گرده استفاده کردهاندکمتر عصبی شده و به زندگی خوشبینتر و فعالتر شدهاند بطوریکه این اشخاص علاقه زیادی به کار داشته و حالت افسردگی در آنها بهبود یافته است.
پزشکان گرده را در درمان علائم دیابت مؤثر تشخیص دادهاند و همچنین در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدهاند که گرده دارای آنتیبیوتیکهایی مانند پنیسیلین است و قادر به جلوگیری از رشد برخی میکروارگانیسمها میباشد.
بهطورکلی در منابع و مقالات داخلی و خارجی موجود، گرده در موارد زیر مؤثر میباشد:
به عنوان یک محرک وسیعالطیف در بهبود وضعیت عمومی بدن
پیشگیری و درمان بیماریهای پروستات
درمان ناتوانیهای جنسی
رفع حساسیت (بیماران حساس به گرده گل در صورت خوردن عسل و یا شان عسل(عسل با موم) به خاطر داشتن گرده گل در آنها، تدریجا درجه حساسیت کاهش یافته و بهبود می یابند.)
تنظیم کننده عمل روده(گرده گل فعالیت روده را عادی کرده و تنظیم کننده قابل توجهی برای آن می باشد. مخصوصا گرده هایی که توسط زنبورداران جمع آوری می شود نوعی ماده غذایی عالی برای روده محسوب می شود. گاهی اوقات آن را پلیس روده می نامند)
کاهش فشار خون
جلوگیری از پیری زودرس
رمان ورم روده بزرگ و معده
کاهش تب
رمان بیماریهای عصبی
درمان سندرم افسردگی
تنظیم فعالیت متابولیسمی (گرده گل اختلالات در کارایی اعمال بدن را تنظیم نموده و متابولیسم های ناقص را متعادل می سازد.)
مؤثر در نرم کردن پوست
درمان یبوست توسط گرده گل بسیار موثر است. این ماده با تخمیرهای روده ای و کولیت ها مبارزه می کند. در درمان کولی باسیلوز و باکتری های روده ای بسیار موثر است.
گرده گل به افرادی که دوران نقاهت را می گذرانند و یا به افراد خسته و ضعیف نیرو می بخشد. به افرادی که دچار بی اشتهایی هستند امکان می دهد اشتهایی خود را بازیابند.
گرده گل به طور کلی در کمبودهای مواد معدنی، تاخیر در رشد و شیر دادن تجویز می شود.